In 2009 mocht het avontuurlijke Trio BraamDeJoodeVatcher twintig kaarsjes uitblazen. Om dit jubileum te vieren trok het trio op tournee doorheen Europa, Canada en de Verenigde Staten en nodigde voor elk concert een gastmuzikant uit. Uit de registraties van deze concerten werd een ruime selectie gemaakt voor een dubbelalbum dat de kurkdroge titel ‘Quartet’ meekreeg.
Het trio van pianist Michiel Braam, bassist Wilbert De Joode en drummer Michael Vatcher heeft zich de afgelopen twee decennia opgewerkt tot een van de interessantste kleine ensembles van Europa. Ze hebben zich vooral weten te onderscheiden door een losse verhouding met jazz te combineren met een voorliefde voor improvisatie, avontuur en experiment. Ook voor dit project vertrok het trio van iets nieuws want Braam schreef een hele reeks composities bij elkaar onder de naam ‘Q-Book’, die fungeren als startpunt voor de improvisaties. De gastmuzikanten mochten hieruit zelf enkele stukken kiezen, welke vervolgens kort werden gerepeteerd. Enkel Paul Dunmall had hierin geen zin want hij wilde improviseren vanaf het nulpunt.
De titel ‘Quartet’ slaat natuurlijk op het feit dat het trio tijdens elk concert met een gastmuzikant werd uitgebreid tot een kwartet. Toch staan er ook enkele stukken van het trio alleen op de plaat en één keertje improviseren ze zelfs met z’n vijven. Het zijn baritonsaxofonist Mats Gustafsson en klarinettist François Houle die de drie Nederlanders op ‘Q51’ vervoegen. Het stuk begint met enkele uit de piano gemepte akkoorden welke worden beantwoord door sappige partijen van Gustafsson. Via een stelselmatig op- en afgebouwde trilling wordt het stuk echter vrij oninteressant afgesloten, alsof de musici na een zware race nog rustig afbouwen naar de finish.
De stukken met cornettist Taylor Ho Bynum blijven daarentegen wel boeien van begin tot eind. Geen extraverte testosteronmuziek deze keer, maar wel een mysterieus onderzoek naar nieuw geluidsterrein, wat tot onverwachte resultaten leidt. Het aanvankelijk zoekende karakter van ‘Q01’ slaat zowaar om in een loodzware doomblues met een fenomenale Ho Bynum op trumpbone, wat een kruising is tussen een trompet en een trombone. De ruimte davert wanneer hij een zware luchtstoot door het instrument jaagt, maar hij laat het instrument net zozeer klagen en janken. Dit is een samenwerking die schreeuwt om een vervolg.
Michael Moore zorgt op ‘Quartets’ voor het melodieuze werk. Het is verrassend dat deze Amerikaanse, maar al lang in Nederland wonende klarinettist, opduikt op vier tracks want zijn muziek is in vergelijking met die van het Trio BraamDeJoodeVatcher misschien wat braaf. Maar Moore heeft uiteraard ook een verleden in de improvisatiemuziek met Clusone 3 en het ICP Orchestra. Toch blijven zijn bijdragen overal erg vriendelijk, wat niet betekent dat het oninteressant is wat hij doet. Al in de openingstrack ‘Q16’ leidt zijn samenwerking met het trio tot een gevleugeld hoogtepunt met mooi dansende partijen van klarinet en piano, gekruid met enkele schelle boventonen van bassist Wilbert de Joode.
In de zes stukken waarin het trio alleen aan het woord is, staan de neuzen steeds van bij het begin in dezelfde richting. Het gaat er op die momenten ook heel wat losser en speelser aan toe. Plagende partijen, muzikale doedels en een grappig pianolijntje links of rechts, hun muziek is er mee overladen. Maar deze interactie afdoen als pure fratsen is natuurlijk een brug te ver want het drietal legt met zijn muziek de ene indrukwekkende puzzel na de andere die de luisteraar soms compleet overdonderen.
Het is leuk om dit briljant trio voor één keer in al deze verschillende settings te zien. Het resultaat is soms wat voorspelbaar maar evengoed blijken er fantastische verrassingen in verborgen te zitten. Op naar het zilveren jubileum!
Meer over Trio BraamDeJoodeVatcher
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
