Het begon als een saxofoontrio, maar op het album ‘To the North’ laten The Remote Viewers van componist en saxofonist David Petts zich horen als een septet. Met vier saxofoons blijft de kernidee van de band bewaard, maar de verschijning van marimba, drums en bas zorgen voor extra mogelijkheden. Jammer dat die niet echt uitgebuit worden.
Van de eerste tot de laatste track is duidelijk dat Petts aardig wat discipline van zijn muzikanten verwacht. Kenmerkend voor het geluid is namelijk het exact afgelijnd, vaak perfect homofone saxofoonspel dat als monolithische blokken of in spichtige ritmes vorm krijgt. De voorkeur voor dissonante samenklanken en de abstracte tot haast afwezige melodieën maken dat de harmonie de rol van de melodie hier overneemt. Tussen de precies genoteerde ritmes zorgt de marimba hier en daar voor een dartelende inbreng, een combinatie die nu en dan echo’s van de Flat Earth Society laat horen.
Dat de plaat desondanks teleurstelt, heeft zowel te maken met de composities als met de uitvoering ervan. Echte verbeelding ontbreekt namelijk vaak en het parallel bewegen van de blazers wordt zo vaak toegepast dat het frisse en het verrassende snel verdwijnt. Niet dat de ritmes voorspelbaar worden, maar het concept verslijt wel snel. Het resultaat is een lauwe energie die nog verder in temperatuur daalt door de soms houterige uitvoering die wel eens opduikt wanneer louter klassiek geschoolde muzikanten “exact” willen swingen, waardoor het resultaat net niet swingt. Bovendien zijn de solistische passages zwak geprofileerd, waardoor het beeld verder verwatert.
Hier en daar laat de groep een glimp van geslaagde eigenheid horen, zoals in ‘The Lure of Heresy’. Een poppy groove, een moerassige onderbouw van een basriff en marimba, saxofoons die als klaxons door het canvas prikken en een dartelende sopraansaxsolo van Adrian Northover halen het beste in de band naar boven.
Enkele nummers waarin het beredeneerde aspect van de muziek expliciet te horen is, zijn ook best (gedeeltelijk) interessant om volgen. Zo drijft ‘All the Conspirators’ op een gelijkmatige basislijn van vier noten die steeds in een andere harmonie geplaatst wordt. Later verandert het thema en verschijnen er tegenstemmen die echter allemaal in de afgebakende duur van het eerste thema passen. In de titeltrack spelen bas, drums en baritonsax exact simultaan, waarbij de anderen voor ritmische prikken zorgen. Hier is de uitwerking iets beter door de grotere gelaagdheid. Van een echte doorwerking van het materiaal is hier helaas geen sprake, waardoor de muziek blijft hangen.
Het eindresultaat is dat zelfs in de vrije afsluiter ‘The Memorial’ de spanning ver zoek is en dat van de muziek geen dwingende kracht uitgaat. Hierdoor laat ’To the North’, ondanks de momenten van muzikaal potentieel, als geheel een eerder onverschillige indruk na.
