In de jaren zeventig speelde de Nederlandse saxofonist Kris Wanders mee op de platen van pianist en klarinettist Kees Hazevoet. Deze muziek wordt momenteel heruitgegeven in de Unheard Music Series van Atavistic en wordt zo van de vergetelheid gered. Wanders heeft in de tussentijd echter niet stilgestaan. Hij verhuisde vijfentwintig jaar geleden naar Australië en is daar gaan doen wat hij hier ook al deed: saxofoon spelen. Hij heeft ondertussen zijn nationaliteit ingewisseld voor de Australische, maar op de cd die hij met zijn groep The Kris Wanders Unit maakte, is de invloed van de Amsterdamse freejazz scène van de jaren zeventig nog goed merkbaar.
Deze cd speelt zich, zoals de titel aangeeft, af aan de randen van de stilte, in het gebied dus, waar de stilte en het geluid op elkaar botsen. Definities zijn altijd vaag in het schemergebied tussen twee fenomenen. De stilte is comfortabel als zij puur is en dat geld ook voor geluid. Geluid dat probleemloos als geluid kan worden omschreven, is geruststellend. The Kris Wanders Unit is niet op zoek naar deze onproblematische omstandigheden. Vanaf de eerste noot van de plaat is het duidelijk dat zij de luisteraars willen confronteren met stilte of geluid die niet geruststellend is, maar de orde juist overhoop haalt. Wanders heeft daarvoor de hulp ingeroepen van sopraan en tenorsaxofonist Andy Sugg en gitarist Tom Fryer die op 'On the Edges of Silence' de uitdaging aangaan om de frenetieke stijl van Wanders van antwoord te voorzien. Wanders en Sugg zijn niet het soort saxofonisten die met duidelijke statements werken. De frasen zijn lang en in hoge mate repetitief. Net als John Coltrane concentreren zij zich niet op de gaafheid of de afgerondheid van een muzikaal idee, maar nemen ze de tijd om een bepaalde melodie van alle kanten te belichten. De vaak korte themaatjes keren bijna eindeloos terug, steeds een beetje anders dan de keer ervoor. De luisteraar wordt als het ware meegezogen in de zoektocht van Wanders en co en kan na de minimaal tien minuten durende nummers slechts moegestreden en platgeslagen concluderen dat hij getuige is geweest van een muzikale exercitie die veel van hem heeft gevraagd, maar die hem heeft meegevoerd naar de krochten van de muziek. Naar een plek waar het geluid aanhoudend en gewelddadig tegen de stilte aan staat te schoppen.
'On the Edges of Silence' is geen cd voor tijdens het eten en is ook niet geschikt om op te zetten als er schoonouders of buren op bezoek zijn. Het is een confronterende plaat die diep wortelt in de jazzstroming die tracht zich zoveel mogelijk te ontdoen van alle beperkende structuren. Namen als Ornette Coleman en John Coltrane springen dan automatisch in het geheugen, maar in het geval van The Kris Wanders Unit is ook de herinnering aan de dromerige en tegelijkertijd confronterende stijl van de band van Kees Hazevoet niet uit te vlakken. Jazz van Down Under met een Amsterdams tintje.
Meer over The Kris Wanders Unit
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
