“Today The Klezmatics are virtually synonymous with klezmer itself.” Zelden slaat een promotekst de nagel zo op de kop als in het geval van ‘Live at Town Hall’, het live-album waarmee The Klezmatics hun zilveren jubileum vieren. Het Amerikaanse gezelschap heeft in zijn 25-jarig bestaan de concurrentie zo goed als van de kaart geveegd en zich op die manier het genre van de klezmer toegeëigend, wat met deze kleurrijke dubbelaar nog maar eens wordt bewezen.
Met ‘Live at Town Hall’ wordt een opname bovengehaald van een uitzonderlijk concert dat de band gaf in 2006 naar aanleiding van hun 20ste verjaardag. In de Town Hall van New York stonden die dag namelijk niet alleen de feitelijke leden van de groep op het podium, maar ook zowat alle andere musici (in totaal een 20-tal) die in het bestaan van The Klezmatics van enig belang zijn geweest. Met voormalige leden als klarinettist David Krakauer en vooral veel gastvocalisten (waaronder Joshua Nelson) zwol het gezelschap op sommige momenten aan tot bijna orkestrale proporties, wat leidde tot een overdonderend klezmerfeest voor een uitverkochte en enthousiaste zaal.
De playlist overspant zowat het hele repertoire van The Klezmatics, gaande van het in 1988 verschenen ‘Shvaygn = toyt’ tot het toen gloednieuwe ‘Wonder Wheel’, waarop de groep zich bediende van weinig bekende songteksten van Woody Guthrie. Traditionals en eigen nummers zorgen voor een aaneenschakeling van hoogtepunten, die met een prachtige bisronde wordt afgesloten. Daarin vallen vooral enkele speciale arrangementen op (waaronder het met extra stemmen en strijkers aangeklede ‘Dzhankoye’) en een paar geslaagde medley’s en suites, wat van deze liveplaat heel wat meer maakt dan zomaar een bloemlezing uit de acht verschenen studioalbums van de band.
Opmerkelijk is dat eigen songs uitsluitend aan bod komen in de buik van de plaat, terwijl begin en eind werden gereserveerd voor traditionele klezmerstukken. De groep houdt op die manier een strakke lijn aan in het concert, die loopt van de zenuwachtige dans van ‘Man in a Hat’ (tevens de openingstrack van het album ‘Jews with Horns’) over de blues en gospel van ‘Elijah Rock’ tot aan de succesnummers ‘Shnirele Perele’ en ‘Ale Brider’. Fans van echte klezmer zullen misschien wat moeite hebben met het naar pop neigende middenstuk, dat toch ongeveer de helft van het album in beslag neemt. Zeker, het is allemaal minder feestelijk en intens in dit gedeelte, maar muzikaal blijft de groep ook hier op hoog niveau acteren. Bovendien wordt een extra dimensie gecreëerd omdat The Klezmatics hier meer tijd nemen om een boodschap te verkondigen. Zo is het afwisselend in Engels en Jiddisch gezongen ‘I Ain’t Afraid’ (met een gastbijdrage van de eind 2011 overleden zangers Adrienne Cooper) een duidelijke aanklacht tegen religieus extremisme.
The Klezmatics blijken echter nog het meest te scoren met het oude repertoire, afkomstig van albums als ‘Shvaygn = toyt’ en ‘Rhythm + Jews’. Al vroeg op de eerste cd wanneer ‘Fun Tashlikh’ en ‘Fisherlid’ als een medley in elkaar worden gedraaid, slaat de vlam duchtig in de pan. David Krakauer lijkt tijdens de intro te worstelen met zijn basklarinet, maar laat het feest uiteindelijk toch losbarsten door net op tijd de overbekende melodie van ‘Fun Tashlikh’ in te zetten. Margot Leverett (eveneens een voormalig bandlid) mag op haar beurt ‘Bobe Tanz’ onder handen nemen, maar de klarinettiste wil zo vroeg in het concert duidelijk nog niet het onderste uit de kan halen en houdt het bij een eenvoudige interpretatie.
Logischerwijs trekken vooral huidige leden zoals Frank London, Lorin Sklamberg en Matt Darriau de aandacht naar zich toe. Sklamberg staat met zijn hoge, breekbare stem bijna overal op de voorgrond en schittert zowel tijdens gevoelige momenten (‘Holy Ground’) als in stomende uptempotracks zoals ‘Lolly Lo‘. The Klezmatics maken overigens gehakt van hun publiek door datzelfde ‘Lolly Lo’ te koppelen aan een angstaanjagend goede versie van de ultieme klezmerexplosie ‘NY Psycho Freylekhs’, waarin de klarinetten van Darriau en Krakauer als straaljagers voorbij scheren.
Tijdens de bisronde die daarop volgt, wordt aanvankelijk teruggeschakeld voor de hoopvolle harmonieën van ‘Shnirele, Perele’, een Joods religieus lied dat bij de herneming van het refrein door heel het gezelschap wordt meegezongen. De gemoedelijke dans ‘Ale Brider’ warmt vlak daarna de benen terug op om tot slot een laatste keer in het rood te kunnen gaan voor ‘Tepel’, waarmee The Klezmatics hun verjaardagsfeestje op 5 maart van 2006 in stijl afrondden.
Er hoeft geen tekening bij: ‘Live at Town Hall’ is een steengoede liveplaat (ook op opnametechnisch gebied) en de kroon op het werk van deze fantastische groep. The Klezmatics stevenen stilaan af op een levenslang mandaat als alleenheersers van de moderne klezmer. En dat is voor een uitzonderlijke keer geen kwestie van smaak maar een staalhard feit.
