'Das Rheingold' is de 'vooravond', de inleiding als het ware, op Wagners tetralogie 'Der Ring des Nibelungen'. Het vertelt het ontstaan van de ring, gesmeed uit goud dat de dwerg Alberich uit de bodem van de Rijn heeft gestolen. Zoals in veel Germaanse mythen is goud echter ook de bron van het kwaad, en doorheen de tetralogie valt zelfs de held Siegfried ten prooi aan de corrumperende invloed van de Ring. In 'Das Rheingold' verandert de Ring driemaal van bezitter, wanneer oppergod Wotan haar met een list afneemt van de dwerg Alberich en er vervolgens zijn eigen zielenrust mee afkoopt door hem aan de giganten Fafner en Fasolt de geven. Fafner slaat Fasolt meteen dood in een ruzie over het bezit van de ring en de vrede waarmee de opera afsluit komt dan ook erg hol over.
De dubbel-cd is de tweede uitgave in een reeks met live-uitvoeringen van de Nederlanse Opera en het Nederlands Philharmonisch Orkest onder leiding van Hartmunt Haenchen. Het is ook een unicum omdat men voor deze uitvoeringen is terug gegaan naar Wagners originele manuscripten en muzikale aanwijzingen. Historische uitvoeringspraktijk op Wagner toegepast zeg maar, en het resultaat is een verbazingwekkend vlotte, toegankelijke en verstaanbare 'Ring' cyclus. Zo is deze opname met zijn twee uur en zeventien minuten een van de kortste ooit, maar de vlotte tempi, ontdaan van elke overbodige dramatiek geven het verhaal een welkome vaart mee.
Bij de zangers ligt de nadruk sterk op tekstverstaanbaarheid, en het resultaat is een uitstekend verstaanbare opera waarbij de zang bij momenten zelfs naar een parlando stijl neigt. Deze cd blinkt ook uit door de knappe acteerprestaties, die allerminst gehinderd worden door de zware zangpartijen of het grote begeleidende orkest. Zo is Graham Clark schitterend als een door begeerte verteerde dwerg Alberich, terwijl Chris Merritt een gladde en schijnbaar beminnelijke Loge neerzet. Albert Dohmen is steeds erg overtuigend als een melodieuze en verstaanbare Wotan. De drie rijnmaagden die het rijngoud beschermen, klinken fris en jeugdig, met stemmen die eerder Italiaanse Bel Canto voor de geest halen.
Het orkest is in topvorm, begeleidt met veel gevoel voor de tekst en niet zelden met de nodige dosis theater. Zo kan Hartmut Haenchen een verschillende karakter van de verschillende scènes weergeven, van de vredige natuur in de diepten van de Rijn, tot de krochtige onderaardse woonst van de Nibelung-dwergen Alberich en Mime of het majestueuze goddelijke walhalla. Heikele passages (de duivelse slang, voorgesteld door bas- en wagnertuba's aan het eind van de derde akte) worden nagenoeg perfect uitgevoerd. Erg leuk is ook hoe de 'aambeeld passage', waar achttien aambeelden Alberichs onderaardse smidse tekenen in de derde scène, perfect in de muziek wordt geïntegreerd. Dit is bovendien een live-opname waaraan zo min mogelijk geknipt en gesleuteld is geweest - zo vertelt het cd-boekje ons - en in een tijd waarin perfectie wordt nagestreefd en zelfs aparte noten vervangen kunnen worden als ze wat vals klinken, is dat toch redelijk zeldzaam. En de bijgeluidjes van acteurs of publiek die af en toe door de muziek heen klinken neem je er met de glimlach bij, dit maakt de ervaring van naar een 'echte' opera te luisteren alleen maar echter.
Enig minpuntje is weer de afwezigheid van een volledig libretto waarmee je de opera zou kunnen volgen. Maar verder is dit weer een uitstekende en verfrissende opname van een van Wagners 'Ring' opera's, die je als Wagner liefhebber niet mag missen.
Meer over Richard Wagner
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
