Nu enkele van Bernard Haitinks live opnames met het London Symphony Orchestra reeds uitkwamen, weet men ongeveer wat te verwachten van deze plaat. Maar met Haitinks explosieve interpretaties van Beethovens zevende of achtste symfonie in het achterhoofd is het natuurlijk de vraag wat hij met de meest revolutionaire symfonie van allemaal, de vijfde, gaat doen. Het antwoord is dat deze SACD, die Beethovens vijfde aan zijn allereerste symfonie koppelt, een absolute topper is geworden die een klassieke, lichtvoetige benadering combineert met een interpretatie die gedreven en enthousiast overkomt.
Vanaf de eerste noten valt op hoe vlot Haitink met het tempo van Beethovens vijfde symfonie omgaat. Hij blijft niet hangen op het bekende openingsmotief, maar laat het zonder dralen overgaan in de stuwende, onrustige hoofdmelodie. Zo behoudt dit motief al zijn bruutheid. Het blijft trouwens zeer goed verstaanbaar, in welke vorm het dan ook terugkomt in dit eerste deel, wat veel zegt over de schitterende balans van deze opname. Ook het tweede deel bezit een vlot karakter, vol beweging, zodat de trompetfanfares iets van een marsmelodie krijgen en ontdaan worden van al hun overdadig, 'Bruckneriaans' drama. Speciale aandacht verdient de stille overgang tussen het derde en laatste deel, waar het orkest niet volledig wegsterft maar zachtjes en onherroepelijk voortstuwt naar de finale. En wat voor een finale: het orkest ontbindt al zijn duivels, met keiharde, kurkdroge paukenslagen en solide koperblazers die hun gelijken niet snel zullen vinden. Haitink bewijst hier heel overtuigend dat Beethovens vijfde symfonie niet monumentaal, groots en breed hoeft te klinken om in al zijn vuur over te komen.
De eerste symfonie krijgt dan weer een benadering mee die eerder aan Haydn doet denken, ook weer met snelle, vlotte tempi, vooral in het tweede deel, dat hier niet echt een 'traag' deel in de klassieke zin van het woord meer is. Het eerste deel wordt heerlijk transparant gehouden, met mooie alternaties tussen houtblazers en strijkers en een baslijn die steeds helder en verstaanbaar overkomt. Ook het scherzo, als derde deel, en de finale worden wat aan de snelle kant genomen, maar klinken heel verstaanbaar en soepel, met lichtvoetige, uiterste precieze figuurtjes van de violen in het trio van het derde deel. Haitink schept hier een perfecte balans tussen het revolutionaire dat zich al – voorzichtig – manifesteert in Beethovens eerste symfonie (en dat zich bijvoorbeeld vertaalt in wat meer dramatiek in de mineur gedeeltes) en het classicistische, het diverterende en de transparantie van de muziek.
Deze reeks van zes cd's (die wel in Engeland maar bij ons nog niet allemaal verkrijgbaar zijn) met live opnames van Beethoven symfonieën zouden best wel eens de toon kunnen zetten voor alle Beethoven opnames in de toekomst. Het LSO interpreteert heel enthousiast en met verve en Haitink zet interpretaties neer die verrassend veel aan de authentieke uitvoeringspraktijk te danken hebben en ronduit revolutionair klinken.
Meer over Ludwig van Beethoven
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
