Er zit misschien een reukje aan: een opname uit 2006 die reeds eerder verscheen in een ander hoesje stoppen, er twee strijkkwartetten aan toevoegen en de opname als een dubbel-cd uitbrengen. Scepsis is hier echter niet op zijn plaats, want omdat het Kuijken kwartet nu ook de twee eerste Razumovsky-kwartetten opus 59 heeft opgenomen, hebben ze een integrale cyclus in hun cataloog en het is een meerwaarde dat die op een enkele opname gebundeld wordt. Net als in 2006 kiest het Kuijken kwartet, uitsluitend bestaande uit familieleden van violist Sigiswald en cellist Wieland Kuijken, voor moderne instrumenten. Nochtans zijn de Kuijkens met hun ensemble La Petite Bande echte voorvechters van de historische uitvoeringspraktijk. Hun keuze voor moderne instrumenten schuiven ze echter af op Beethovens zin voor radicaliteit. Het idioom van deze componist staat, aldus de vier, zodanig dicht bij de moderne (klassieke) muziektaal, dat Beethoven niet vraagt om historisch uitgevoerd te worden. Hun keuze levert dan ook een warme, vrij dikke klank op, met instrumenten die duidelijk een groot bereik hebben. Op die manier kunnen de kwartetten breder ademen en krijgt de dramatiek meer kans om uitgespeeld te worden.

De Kuijkens zijn echter geen Tokyo String Quartet of Alban Berg kwartet en hebben met dit repertoire gewoon minder voeling opgebouwd. De laatste 15 jaar heeft Sigiswald Kuijken als dirigent de stap gezet naar Schumann, Brahms en Beethoven, maar dergelijke interpretaties gingen grotendeels voorbij aan de grote muziekindustrie. Het is dus vooral in de Barokmuziek dat de Kuijkens hun sporen verdiend hebben en hun zin voor ornament nemen ze mee naar Beethoven. De strijkkwartetten worden daardoor opgedeeld in een aantal cellen, die het viertal tot het uiterste gaat fraseren en waarin prachtige lijnen opvallen die anders dikwijls onopgemerkt blijven. Helaas ontbreekt de grote spanningsboog doorheen de verschillende kwartetten. Waar de microstructuren goed worden uitgewerkt en dikwijls van ontroerende, inventieve invallen getuigen, ontglipt de macrostructuur in een wazige aaneenschakeling van motieven. Het gaat te ver deze uitvoering fragmentarisch te noemen, maar de soms stuurloze ontwikkeling van thematisch materiaal over bepaalde delen heen, wreekt zich op de totaaluitvoering. De ideale opname van de Razumovsky-strijkkwartetten of van het strijkkwintet opus 29 is dit kortom niet. Sigiswald Kuijken tekent bovendien zelf op in een bijgevoegde tekst dat men deze kwartetten beter niet analytisch beluisterd, als wel gevoelsmatig. Dat is duidelijk hoe deze vier muzikanten de muziek hebben aangevat. Spijtig is echter dat er sprake is van een verstoorde balans: de luisteraar voelt dat een intellectueel fundament ontbreekt in deze op de kleinere motieven gerichte opname.

Challenge Classics verdient echter alweer een vermelding voor de prachtige uitgave. De dubbel-cd komt in een mooi gestileerde kartonnen hoes, waarin de dubbele cd opgeborgen wordt. Het drietalige cd-boekje, waarin een Nederlandstalige tekst om een of andere onbegrijpelijke reden ontbreekt, gaat helaas niet diep genoeg in op de essentie van deze werken. Het blijft bij enkele algemeenheden, die meer een opwarmende functie lijken te hebben dan echt diepgaand te willen zijn. Net zoals de Kuijkens Beethoven meer op sfeer spelen dan op innerlijke ontleding, bijvoorbeeld. De opnamekwaliteit slaat dan weer uit in het voordeel van deze opname. Ze lijkt aanvankelijk als los zand uit elkaar te vallen, maar uiteindelijk komen de verschillende stemmen (die soms echt van op afstand klinken) toch tot een dense eenheid. Dat alles maakt deze opname alsnog genietbaar.

Meer over Ludwig van Beethoven


Verder bij Kwadratuur

Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.