Bachs tweehonderd religieuze cantates zijn gemeengoed bij liefhebbers van klassieke muziek maar het paar dozijn wereldlijke cantates die hij componeerde zijn nauwelijks bekend. Bach schreef zulke werken ter gelegenheid van specifieke feestdagen, om mecenassen te eren of plechtige gebeurtenissen muzikaal te omkaderen. De twee werken op deze plaat, BWV 30a 'Angenehmes Wiederau' en BWV 207 'Vereinigte Zweitracht' werden respectievelijk geschreven ere van Heinrich Graf von Brühl, eerste minister van Saksen en Gottlieb Kortte, rechtsprofessor aan de universiteit van Leipzig. Ze nemen de vorm aan van moraallessen waarbij de vier solisten allegorische rollen aannemen als 'tijd', 'geluk', 'eer' of 'dankbaarheid'. Bach leende later sterk uit zijn wereldse composities voor zijn religieuze werken (niet andersom, dat zou heiligschennis zijn geweest) en zo komt het dat vele aria's en koren uit deze twee onbekende cantates ons toch erg vertrouwd in de oren klinken.
Gustav Leonhardt is natuurlijk Bach specialist bij uitstek en het verrast dan ook niet dat hij Bachs muziek heel overtuigend vorm kan geven, met logische, natuurlijke (weliswaar enigszins trage) tempi en een heel soepele muzikale gang van zaken. Het barokorkest Café Zimmermann zorgt voor een fijngevoelige uitvoering met veel oog voor detail. Elke frase klinkt helder en delicaat en versieringen en ornamentaties worden elegant uitgevoerd. Drie trompetten (baroktrompetten zonder gaatjes, zoals het cd-hoesje trots aankondigt) zorgen voor een feestelijke klank in het slotkoor van BWV 30a en doorheen BWV 207. Alleen jammer dat de keuze van tempi in BWV 207 soms wat aan de trage kant is. In het openingskoor, een bewerking van het derde deel uit het eerste Brandenburgs concert, valt dat nog wel mee maar het 'ritornello', een instrumentaal tussenspel dat Bach leende uit het vierde deel van dit concert, neemt Leonhardt wel erg langzaam. Misschien wilden de trompettisten liever op zeker spelen maar een tempi dat twee keer zo langzaam ligt dan wat men gewoon is doet al het vuurwerk teniet dat de combinatie van hobo's en trompetten hier hadden kunnen afsteken.
De beste van de vier zangers is ongetwijfeld bas Stephan MacLeod, die elke aria en elk recitatief met een zachte, warme stem blijft zingen. Hij lijkt nergens te forceren, komt soepel over en houdt een heel natuurlijke cadans in zijn zanglijnen. Jammer dat de drie andere zangers niet even bevredigend overkomen. Sopraan Monika Frimmer stelt teleur met een al te schelle, kleine stem die, vooral op hoge noten, werkelijk klinkt alsof ze zich onherstelbaar aan het forceren is. Ook Markus Schäfer lijkt soms wat moeite te hebben met Bachs zanglijnen, al levert hij al bij al een verzorgde tenorpartij af. Alt Robin Blaze doet het dan al heel wat beter maar ook hij stelt soms wat teleur met een partij die wat aan kleur mist.
Toch geen onbetwist succes, deze cd: tegenover een evenwichtige en verzorgde Bach interpretatie van orkest en dirigent staat een wat onevenwichtig solistenkwartet dat de luisteraar teleurstelt in al te veel aria's en recitatieven.
Meer over Johann Sebastian Bach
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
