Integrale opnames van Bachs cantates, allemaal op authentieke instrumenten, zijn de laatste jaren dik gezaaid. Philippe Herreweghe bouwt gestaag verder met zijn opnames bij Harmonia Mundi, John Eliot Gardiner komt uit met een prestigieus project met live-opnames, bij het Nederlandse label Challenge en het Zweedse label BIS komen ook regelmatig nieuwe Bach-cd's uit en nu doet ook Sigiswald Kuijken zijn duit in het zakje. De opzet is niet zozeer om een integrale uitvoering op te nemen maar om voor elke zondag van het liturgisch jaar een cantate uit te kiezen en op cd te zetten. Deze eerste cd presenteert cantates voor de zondagen na nieuwjaar, feestelijke zondagen in de christelijke kalender, wat zich vertaalt in feestelijke cantates die de geboorte van Christus en het bezoek van de drie koningen (vandaar ook de titel van de cd) verkondigen. In twee cantates zorgen hoge hoorns voor een uitbundige sfeer en de muziek klinkt doorgaans blij en vreugdevol.
De opname klinkt erg geëngageerd en energiek. Kuijken houdt een vlotte cadans in Bachs muziek, die met ritmes ontleend aan barokke dansen zo erg natuurlijk en ritmisch overkomt. Indrukwekkend is bijvoorbeeld het vuur waarmee de strijkers van La Petite Bande de stormachtige tenoraria 'Stürmt nur, stürmt, ihr Trübsalwetter' begeleiden. Het orkest bezit evenveel inlevingsvermogen in de tekst als de solisten en varieert zijn aanpak van de verschillende aria's erg vaak. Zo wordt een aria als 'Meil liebster Jesus ist verloren' wat slepend en klagend uitgevoerd, terwijl de altaria 'Jesu, lass ich dich finden', uit dezelfde cantate (BWV 154), met zijn begeleiding van twee hobo's en strijkers een rustig pastoraal gevoel meekrijgt.
De koralen worden met een vocaal kwartet gezongen, wat de transparantie van de muziek ten goede komt en deze cantates eerder een intiem dan een overweldigend gevoel geeft. Alt Petra Noskaiová klinkt verrassend helder voor een alt, al klinkt ze af en toe aan beetje vlak waardoor ze soms wat bedekt wordt door de instrumentalisten. Tenor Jan Kobow bezit een rijke stem, die niet zelden bijna een heroïsche bijklank krijgt, waardoor hij veel inlevingsvermogen in zijn tekst kan leggen. Bariton Jan Van der Crabben tenslotte, zingt goed gearticuleerd, soms met wat scherp uitgesproken medeklinkers maar erg verstaanbaar, met een welluidende laagte en een soepel middenregister.
Een van de sterkste punten van deze uitgave is wel het uitgebreide cd-boekje (het zijn er eigenlijk twee) waarin Sigiswald Kuijken dieper ingaat op de verhouding tekst-muziek in Bachs cantates, met nadruk op de manier waarop Bach de klassieke versvoeten van zijn libretto in muziek omzet. Boven wordt elke aria en elk recitatief van voldoende duiding voorzien, waarbij steeds vanuit de tekst vertrokken wordt, zodat deze opname ook voor leken heel verstaanbaar wordt. Hoewel er vele goede opnames van Bach cantates bestaan, is dit beslist een van de betere. Met zijn verstaanbare retoriek, muzikaliteit en goede solisten is dit zeker een aanrader.
Meer over Johann Sebastian Bach
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
