De Franse barokcomponist bij uitstek is zonder twijfel Jean-Philippe Rameau (1683-1764). Alhoewel hij reeds tijdens zijn leven geroemd werd als groot orkestrator schreef hij nooit puur orkestrale muziek. Zijn talrijke opera's staan echter bol van dansen en vurige symfonische interludes, waaruit Marc Minkowski gretig geput heeft om, zoals hij het zelf noemt, een 'Symphonie Imaginaire' samen te stellen.
Met de 'Ouverture' uit 'Zaïs' gooit Minkowski al direct een deel van zijn kaarten op tafel. Zowel hier als in verdere nummers op de cd komen de schitterende natuurschilderingen die Rameau kan scheppen naar voren. Van de onregelmatige tromslagen die in de ouverture het begin van de chaos voorstellen, over razendsnelle strijkers in het virtuoze onweer uit 'Platée' tot de in zijn ritmiek wel erg primitieve 'Danse des Sauvages' uit 'Les Indes Galantes'. Steeds weer valt Rameaus kleurrijke en beeldende taal op: hij creëert donderende contrasten en indrukwekkende uitbarstingen, maar slaagt er in andere nummers evenzeer in om een bijna breekbare intimiteit te laten horen. Vooral dan toont hij zich, behalve als orkestrator, ook als harmonisch genie. De combinatie van lyrische melodieën leidt vaak tot erg ongewone dissonanten, waarvan de oplossing vaak verrassend lang uitblijft.
Eén werk op de cd is origineel niet voor orkest. 'La Poule' is een anonieme transcriptie van een van Rameaus klavecimbel werken. Met amper vijf noten als basis slaagt hij er hier in een humoristisch stuk te scheppen dat in zijn opdringerige repetitiviteit ruikt naar Ravels 'Boléro'.
Al deze composities worden perfect gediend door Marc Minkowski en zijn orkest 'Musiciens du Louvre'. Zowel op gebied van het dansante als van het virtuoze zijn ze de ideale uitvoerders. In het orkest valt vooral op hoe sterk de blazers presteren, wat bij uitvoeringen op historische instrumenten vaak een zwak punt is.
Toch overtuigt 'Une Symphonie Imaginaire' niet helemaal. De grootste reden daarvoor ligt bij het concept. Tussen de zestien nummers is er niet echt de samenhang of de spanningsopbouw te vinden die in een echte symfonie meestal wel te vinden is. Het is eerder een leuke opeenvolging van ouvertures en dansen, die desalniettemin een schitterende uitvoering krijgen.
Meer over Jean-Philippe Rameau
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
