Het oratorium met de barokke titel 'Der aus dem Löwengrube errettete Daniel' is een zelden uitgevoerd werk van Georg Philippe Telemann. Het werd tot voor kort zelfs verkeerdelijk aan Händel toegeschreven en dus is 2009, het Händeljaar, meteen ook een goede gelegenheid om dit oratorium van Händels tijdgenoot in ere te herstellen. 'Daniel' werd geschreven voor de feestelijkheden rond het feest van Sint Michael in Hamburg in 1731. Voor de belangrijkste kerkelijke feestdag (na pasen) in Hamburg koos Telemann het verhaal van de bijbelse profeet Daniel die door de Perzische heerser Darius I voor de leeuwen werd gegooid maar er wonderwel (en vermoedelijk met een helpende hand van God) weer levend uit tevoorschijn kwam.
Zulke oratoria waren immens populair in het protestantse Duitsland van de achttiende eeuw, net omdat ze in hun opzet en uitwerking gevaarlijk dicht bij barokke opera lagen, met hun levendige plot, gedetailleerde karakterschetsen en afwisseling van verhalende recitatieven en virtuoze aria's. Op die manier werd het spektakel van een operahuis getransplanteerd maar religieuze festiviteiten, momenten waarop geen opera uitgevoerd mocht worden.
De partijen van Daniel, booswicht Arbaces en koning Darius kunnen zowel door altus (castraat) of bas gezongen worden. Op deze uitvoering werd logischerwijze gekozen om Darius' partij door bariton Ekkehard Abele te laten zingen en Arbaces en Daniel door mezzo Laurie Reviol en altus Kai Wessel. Op die manier krijgt Darius' personage een zekere ernst en waardigheid in het diepe register en geven de twee hoge altstemmen de onschuld van Daniel en de onbetrouwbaarheid van Arbaces weer.
Laurie Reviols heldere, wat penetrante stem is perfect voor Arbaces' vrij hoge partij, een typisch voorbeeld van een barokke, operatische slechterik. Kai Wessel laat als Daniel knappe coloraturen horen, nog een duidelijke verwantschap van dit oratorium met de Italiaanse barokke opera. Hij voert zijn zangpartij sappig en expressief uit, al moet hij hoorbaar wat moeite doen op zijn hoogste noten. In een lange aria als het 'Ich seufze nicht' hoort men dan ook wat vermoeidheid van Wessels kant maar storen doet dit echter niet.
Darius heeft geen echt diepe baspartij te zingen maar de slanke baritonstem van Ekkehard Abele is een perfect afspiegeling van Darius' nobele karakter die twijfelt tussen de wetten van zijn keizerrijk die Daniel ter dood veroordelen en zijn eigen waardering voor de joodse profeet. Een diepe baspartij valt te beurt aan Christoph Schreckenberger die de partij van de allegorische figuur 'der Mut' zingt op een accurate manier maar tijdens sprongen en coloraturen soms wat ruw overkomt.
Het koor, dat een belangrijke rol speelt in Telemanns oratorium werkt met een kleine bezetting van slechts acht zangers in totaal. De koorpassages in 'Daniel' getuigen dan ook minder van een Händeliaanse grootsheid maar komen licht en transparant over. Erg mooi is het 'Chor der vertrauenden Seelen', dankzij de mooie, melodieuze sopranen. La Stagione Frankfurt is een bekende naam in de barokwereld en het mag dan ook niet verbazen dat ze een capabele en expressieve begeleiding neerzetten. Telemann orkestreerde voor dit oratorium met verve en evoceert de luister van het Perzische hof in het eerste deel van het werk met enkele opmerkelijke trompetaria's en –koren.
Net als de 'Brockespassion' die onlangs bij Harmonia Mundi uitgegeven werd (Harmonia Mundi 902013.14) is ook deze 'Der aus dem Löwengrube errettete Daniel' een onderschat en weinig gekend maar boeiend werk van Georg Philipp Telemann, een fusie tussen de religieuze thematiek van een bijbels oratorium en de levendigheid van de Italiaanse, barokke operawereld.
Meer over Georg Philipp Telemann
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
