Als er één componist is die zijn stempel op de Franse koormuziek heeft gedrukt, dan is het wel Francis Poulenc (1899-1963). Zijn cantate 'Figure Humaine', die centraal staat op deze cd, behoort tot de moeilijkste werken in de a capella koorliteratuur. De tekst van 'Figure Humaine' is van Poulencs vriend Paul Eluard, die de rode draad lijkt te vormen doorheen de muziekkeuze van het RIAS-Kammerchor en hun dirigent Daniel Reuss. Zij leveren met deze cd nog maar eens het bewijs dat ze tot de wereldtop behoren.
Poulencs harmonische taal is vrij apart en daarom direct herkenbaar. De basis lijkt steeds tonaal, maar die kleurt hij in met verfijnde dissonanten. Die ontstaan meestal omdat Poulenc in de eerste plaats vanuit het melodische denkt. Zijn melodieën klinken eerder eenvoudig, maar zitten in hun zweven tussen tonaal en modaal vol onverwachte wendingen. Het zwevende en ietwat onwezenlijke van zijn muziek wordt nog versterkt door de zowel ritmische als metrische instabiliteit. De 'Sept Chansons' waarmee de cd opent, bevatten met verschillende maatwisselingen of accentverschuivingen in functie van de tekst daar een aantal perfecte voorbeelden van. Deze liederen tonen Poulenc bovendien als een meester in contrasten, zowel op gebied van sfeer als van textuur. Intieme momenten van rust wisselt hij af met grootse klanktapijten, waarbij hij de grenzen van de koortessituur in beide richtingen aftast. Net daardoor is 'Figure Humaine', geschreven tijdens de tweede Wereldoorlog, zo indrukwekkend. Wanneer aan het slot het hele koor massaal uithaalt op de tekst "Liberté", klinkt het ook écht als een ijzingwekkende roep om vrijheid. Poulenc lukt er op een wonderlijke manier in om Eluards tekst, die de kracht van de menselijkheid aanroept, in muziek om te zetten. Zijn harmonisch zo typische taal past perfect bij de wisselende emoties van het gedicht. De lezing die Daniel Reuss en het RIAS-Kammerchor van dit werk geven is zonder enige twijfel meesterlijk. Een heldere en transparante koorklank, een uniek gevoel voor Poulencs harmonische subtiliteit en een ideale timing en richting zijn maar enkele kenmerken die daarvoor zorgen. Eerder op de cd hadden ze zowel dit als hun perfecte Franse dictie al bewezen tijdens de 'Sept Chansons' en 'Un soir de neige'. Het mannenkoor mag de cd afsluiten met de ingetogen 'Quatre Petites Prières de Saint-François' en, als uitsmijter, het vrolijke 'Chanson à boire' dat Poulenc in 1922 schreef.
Over een schitterende cd als deze kan eigenlijk maar één iets gezegd worden: haal hem in huis.
Meer over Francis Poulenc
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
