Felix Mendelssohn-Bartholdy is een componist die in de koorwereld verre van onbekend is. Maar zijn reputatie als koorcomponist rust grotendeels op zijn grootschalige werken, cantates of oratoria als 'Paulus' en 'Elijah'. Mendelssohns 'Lieder' voor a capella koor zijn minder gekend, gedeeltelijk omdat latere dirigenten en componisten deze pretentieloze muziek vaak wat stiefmoederlijk behandelden. Zoals de titels – 'Sechs lieder im Freien zu singen' - bij de eerste drie reeksen van zes liederen vertellen, is dit muziek die voor openluchtuitvoeringen geschreven werd, voor koren van liefhebbers en amateurs. Hoewel Mendelssohn zich van gedichten van een half dozijn grote romantische dichters bedient – Eichendorff, Lenau, Heine of Goethe bijvoorbeeld – houdt hij deze werken muzikaal gezien opzettelijk eenvoudig om te zingen en toegankelijk om naar te luisteren.
De romantische wereld van Carl Maria von Webers opera's of van de liederen van Brahms en Schumann is nooit veraf. Mendelssohn concerteert zich op gemakkelijk zingbare en gemakkelijk verstaanbare melodielijnen en besteedt doorgaans weinig aandacht aan klankschildering. Individuele woorden zet hij zelden echt in de verf en hij bewaart zoveel mogelijk het stramien en zelfs de cadans van de originele gedichten. Maar wat eigenlijk dus puur functionele toonzettingen zijn, klinkt bij hem nooit banaal, nooit repetitief.
Het RIAS Kammerchor behoort tot de absolute top van de koorwereld en deze cd illustreert perfect waarom. Elke sectie en elke stem klinkt prachtig egaal, zonder hardheid op hoge passages en perfect in balans met de andere stemmen. Mendelssohns tekst komt moeiteloos naar voren en ook het karakter van elk lied zit goed. Dit zijn natuurevocaties en met hun nadruk op de relatie tussen individu en natuur, op de manier waarop de mens de schepping ervaart, is het moeilijk een meer typisch negentiende-eeuws genre van poëzie en muziek voor te stellen. Je hoort dan ook heerlijk het frisse geluk in een lied als het 'Lerchengesang' of het ontzag voor de ontluikende natuur in het plechtige 'Frühlingsahnung' en telkens is het een aangename verrassing om dit koor zo flexibel en gevarieerd te horen zingen.
Dit zijn liederen in de beste romantische traditie, evocatief en pastoraal. Mendelssohns treft in zijn bescheiden opzet toch een perfecte balans tussen muziek en woord: in de keuze van zijn dichters en gedichten, die stuk voor stuk op zich al charme bezitten en in de muziek die hij erbij componeerde, muziek die toegankelijk en aantrekkelijk klinkt zonder in herhaling te vallen. En natuurlijk blijft het RIAS Kammerchor aanzetten tot het steeds opnieuw beluisteren van deze prachtig uitgevoerde cd.
Meer over Felix Mendelssohn-Bartholdy
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
