2007 is Elgar-jaar (de man werd 150 jaar geleden geboren) en "welke betere manier om deze componist te eren dan door zijn bekendste orkestwerk live op te nemen", moeten ze bij het London Symphony Orchestra gedacht hebben. Deze plaat is de nieuwste in een reeks live-opnames van concerten en met dit concert luidde het LSO begin januari het Elgar-jaar in.
De 'Enigma Variaties' was het eerste werk waarmee Elgar nationaal en internationaal zijn reputatie als een belangrijk componist vestigde. De veertien variaties op een thema – een melodie die tot Elgar kwam nadat hij op een avond vermoeid thuis kwam en achter de piano wat aan het improviseren sloeg – zijn karakterschetsen van Elgars kennissen en vrienden. Ze worden echter niet bij naam maar doorgaans alleen bij hun initialen genoemd, vandaar de titel van het hele werk. Om deze enigszins korte cd te vervolledigen, speelt het LSO het lichtvoetige 'Introduction & Variations', een werk dat in 1905 in opdracht van datzelfde LSO, dat toen pas opgericht was, geschreven werd.
Sir Colin Davis dirigeert het London Symphony Orchestra op een virtuoze manier en haalt een ongelooflijk contrast uit zijn muzikanten. De lieflijkheid waarmee de strijkers de zuchtende melodieën aan het begin van de negende variatie spelen, staat in contrast met het actieve slagwerk en koperblazers in de stormachtige vijfde of achtste variaties. Het bekende 'Nimrod' (een verwijzing naar Elgars goede vriend A. J. Jaeger) weerklinkt met een diepe dankbaarheid, die zich vertaalt in brede frases en een warme, donkere klank. Dat de kopersectie van het LSO een indrukwekkende 'sound' ten gehore kan brengen, wordt hier nogmaals bewezen. Knappe solistische prestaties, vooral dan bij de houtblazers, verlenen lieflijke passages, zoals die bijvoorbeeld in de voorlaatste variatie voorkomen, een charmante eenvoud. Het uitbeelden van een scheepsmotor, met en langzaam ostinaat ritme - een referentie naar een van Elgars vriendinnen die op een lange zeereis was - gebeurt discreet maar gaat niet onopgemerkt voorbij, wat getuigt van de uitstekende balans in deze opname. De laatste variatie tot slot, – die Elgar zelf uitbeeldt – weerklinkt dan weer in al zijn Victoriaanse grandeur, heel breedsprakerig en met breed uitgespeelde melodielijnen in de hout- en koperblazers.
Het 'Introduction & Allegro' is een werkje van bescheidener formaat en naar de geest van de muziek spelen de strijkers van het LSO dan ook energiek en met verve maar vooral doorgaans met veel gratie en lichtheid, zeker in de snelle, fugatische sectie. Er wordt maar relatief weinig rubato gebruikt in de inleiding, maar het contrasterende spel met verschillende dynamieken en articulaties geeft toch de indruk van veel bewogenheid.
Het London Symphony Orchestra voldoet op deze plaat moeiteloos aan alle verwachtingen. Elgars 'Enigma Variaties' hebben zelden zo grandioos en genereus geklonken. Sir Colin Davis bespeelt zijn orkest meesterlijk, haalt een maximum aan variatie en klankkleur uit zijn muzikanten en de opname behoudt dat zeldzame gevoel dat je op een goed live-concert meekrijgt.
Meer over Edward Elgar
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
