Het Nederlandse elektronicalabel Narrominded verlegt wederom zijn grenzen. De 48ste release is immers een heuse liveopname van huisartiest en medestichter Koen Oscar Polack. Zoals te verwachten, gaat het om een wel heel erg bijzonder project. Polacks opdrachtgever, het StreetCanvas Festival in Haarlem, gaf hem als thema het dagelijks spel van de klokkentoren van de St. Bavokerk, genaamd ‘De Damiaatjes’. Opname, vermenging met omgevingsgeluiden en improvisatorische bewerking heeft geleid tot ‘Spectral Churches’, dat live op de Oude Groenmarkt werd gepresenteerd in volledige surround en in samenspel met de feitelijke ‘Damiaatjes’ op carillon.
‘Spectral Churches’ klinkt behoorlijk abstract. De geluidscollage van bijna een half uur stelt het immer zonder origineel thema. Wat rest is een lange ambientsfeerprent vol impressies en veldopnamen, maar zonder feitelijke melodie. De luisteraar wordt geprikkeld met een berg suggesties, maar er blijkt een grote taak weggelegd voor eigen verbeelding. Echo’s van stappende mensen, het gezoem van nabijgelegen verkeer, murmelend gemompel en geschuifel zorgen voor een permanent kabbelende, onrustige achtergrond.
Daarvoor worden luide bellen, achterstevoren getrokken metaalgeluiden en uitvergrote nagalm geprojecteerd. Coen Oscar Polack wordt bijgestaan door collega’s Roald van Dillewijn en Herman Wilken op laptop, maar wie wat wanneer doet, is nooit echt duidelijk. Om het allemaal wazig te maken, wordt alles samengevoegd in een traag evoluerende, totale roes waarbij de ene keer de bellen en de andere keer de omgevingsgeluiden het voortouw nemen.
Hoewel abstracter dan ‘Spectral Churches’ haast onmogelijk lijkt, durft Coen Oscar Polack na verloop van tijd zijn klankbronnen toch beter te definiëren. Zo begint langzaam maar zeker het daadwerkelijk luiden van grote kerkklokken door te schemeren, komt plots een tram aanrijden of een vliegtuig overvliegen en begint iemand effectief iets – onverstaanbaar – te fluisteren. Dat is misschien nog de grootste verdienste van deze live improvisatie: wat aanvangt als een ondefinieerbaar geheel, wordt meer en meer een auditief kruiswoordraadsel dat zijn aanhoorders uitnodigt om alle elementen in te vullen. En daarbij blijkt fantasie een handig hulpmiddeltje.
Wie hier wat aan heeft, is een raadsel op zich. Want zelfs de mensen die deze sessie op 7 oktober 2010 live meemaakten, moeten het nu doen zonder surround of galmende kerkomgeving. Maar ‘Spectral Churches’ is een leuke uitdaging, eentje die inderdaad grenzen verlegt en het bijzondere, aparte talent van Coen Oscar Polack op een mooie manier presenteert. Wie de kruiswoordpuzzel op dat klein half uurtje niet helemaal ingevuld kreeg, kan de boel dus gerust een keertje opnieuw beluisteren.
