De Mexicaanse tenor Rolando Villazón maakt al enige tijd furore in het negentiende-eeuwse operarepertoire. Het is dan ook verrassend om hem aan te treffen op een cd die helemaal gewijd is aan madrigalen van de Italiaanse barokcomponist Claudio Monteverdi (1567-1643). Behalve Villazón leveren ook sopraan Patrizia Ciofi en tenor Topi Lehtipuu een waardige bijdrage aan deze 'Combattimento'. Al dit vocaal geweld wordt in goede banen geleid door Emmanuelle Haïm en haar ensemble 'Le Concert d'Astrée'.
'Combattimento' ontleent zijn titel aan een van de bekendste en meest revolutionaire madrigalen van Monteverdi, namelijk 'Il Combattimento di Tancredi e Clorinda'. Hiervoor greep Monteverdi terug op een tekst over kruisvaarder Tancredi, die verliefd is op de Saraceense Clorinda. Tijdens een gevecht wordt Clorinda, die als man vermomd naar het slagveld is gekomen, door Tancredi vermoord. Pas wanneer die haar masker verwijdert, ontdekt hij zijn fout en vervult hij haar laatste wens: ze wordt gedoopt zodat haar heidense ziel toch gered wordt. De belangrijkste rol is in dit madrigaal niet weggelegd voor één van beide geliefden, maar voor een derde figuur: de verteller. Die partij neemt Rolando Villazón vol overtuiging voor zijn rekening. Hij verbluft zowel door de vlotheid en de soepelheid waarmee hij zijn rol vertolkt als door zijn meeslepende, door merg en been gaande passie. Zonder enig probleem combineert hij een precies stijlgevoel, wat hij bijvoorbeeld demonstreert in zijn trillers of zijn coloraturen, met een vol, mannelijk stemgeluid, iets waar veel baroktenoren falen. Emmanuelle Haïm en haar orkest slepen hem mee aan de hand van heftige tempi, bijtende strijkers en een uiterst inventief musicerende continuogroep. De nieuwigheden van Monteverdi's partituur – zoals de pizzicati of bepaalde harmonische wendingen – worden in de verf gezet, zonder dat de aandacht daarvoor de continuïteit van de uitvoering verstoort. Behalve Villazón verdienen ook tenor Topi Lehtipuu (Tancredi) en sopraan Patrizia Ciofi (Clorinda) alle lof. Beiden leveren een fijnzinnige, heldere prestatie af, al ontbreekt bij hen misschien die ultieme passie die Villazóns vertolking zo sterk maakt. In de kortere madrigalen – hoofdzakelijk uit Monteverdi's zevende madrigalenboek en uit de bundel 'Scherzi Musicali' – komen de drie zangers even sterk uit te hoek. Nu eens springen daarin de virtuoze coloraturen in het oor, dan weer de inventiviteit waarmee Monteverdi een melodie varieert boven een constante bas. Vooral dan is het heerlijk genieten van de stevige drive waarmee Haïm en 'Le Concert d'Astrée' de muziek voortstuwen zonder dat hun spelen ooit gehaast klinkt.
Emmanuelle Haïm en haar cast leveren met 'Combattimento' een Monteverdi-cd van wereldklasse af. De grootste verrassing op deze cd biedt operatenor Rolando Villazón. Wie na beluistering van deze cd nog twijfels heeft bij zijn kwaliteiten als barokzanger, moet dringend zijn oorkleppen verwijderen...
Meer over Claudio Monteverdi
Verder bij Kwadratuur
Interessante links