‘Reincarnation of a Free Bird’ uit 2012 was bij het verschijnen de eerste release op het label Stone Floor. Dit label werd opgezet door de Noorse bassist Jon Rune Strøm en zijn landgenoot en drummer Tollef Østvang die meteen de ritmesectie vormen van het gretig spelende All Included. De blazers van dienst zijn de Zweedse saxofonist Martin Küchen (Trespass Trio, Angles), trombonist Mats Äleklint (tevens een vaste waarde in Angles) de Noorse trompettist Thomas Johansson die naast zijn Zweedse collega’s meteen zwaar aan de bak moet.

Toch klinkt de muziek van het improv-vijftal niet zwaar. Het kwintet is duidelijk niet geïnteresseerd in eenvormig machismo. Het geluid moet niet zo nodig vol gespeeld worden. Integendeel: vaak opereren de drie blazers zelfs als een polyfone eenheid, waarbij niemand de anderen tracht te overspelen. Zo blijft er zelfs in de collectieve passages nog ruimte voor de ritmesectie. Het ontbreken van een piano zorgt bovendien voor een transparantie met het tikkeltje droogheid dat ensembles van deze bezetting vaak kenmerkt.

Niet alleen gemakkelijk bulderen is de groep vreemd, ook aan eenvormigheid hebben ze een broertje dood. De zes stukken op deze cd laten niet alleen horen dat er verschillende muzikale strategieën aangewend worden, ze maken ook duidelijk dat de muzikanten zich niet conformeren aan de do’s en dont’s van de zogenaamde “vrije” improvisatie: composities functioneren hier op verschillende niveaus en van een vast metrum zijn de muzikanten ook al niet vies.

De twee stukken van Østvang (‘Airstrike’ en de titeltrack) liggen sterk in dezelfde lijn. Met een krachtige, zwevende melodie, eenstemmig gespeeld door de blazers en gedragen door een denderende ritmesectie, vallen de muzikanten bij de luisteraar binnen zonder te bellen. Het blijken ideale vehikels om het gaspedaal stevig in te drukken, waarbij vooral Küchen en Johansson niet op een tandje meer of minder kijken. Vooral de saxofonist speelt bijzonder impulsief, zelfs in die mate dat het bij momenten moeilijk te achterhalen is welke saxofoon hij nu precies hanteert.

In de composities van Küchen is de diversiteit groter. Voor ‘War in a Child’ wordt een lichtere sound aangewend, zeker wanneer Jon Rune Strøm het vrije verlaat voor een duidelijke riff. Hierboven ontwikkelen de drie blazers een opmerkelijke groepsdynamiek. Soms even samen in melodie, dan weer loslatend, veranderen de onderlinge verhoudingen keer op keer, waardoor de improvisatie naar kamermuziekniveau getild wordt.

Een gelijkaardige finesse is te horen in ‘Dactyloscopy’ waar een basisgegeven van staccatoritmes als refrein gebruikt wordt. De verschillende ritmes die de muzikanten daarbij gebruiken, maken de muziek wel gelaagd, waardoor die ook een onstabiel randje krijgt. Dat het planmatige opzet de energie niet in de weg staat; mag blijken uit de vervaarlijk schuivende en tweestemmig zinderende solo van Strøm en uit de high speed ritmesectie die hij later met Østvang opzet. Het is voor de drie blazers het signaal om nog een goed van jetje te geven, alvorens de staccatoritmes opnieuw opduiken: eerst heel ongelijkmatig, later met een grotere uniformiteit.

Het is deze combinatie van compositie, improvisatie en vooral het domein ertussen dat ‘Reincarnation of a Free Bird’ tot zo’n fascinerende plaat maakt. Dat Küchen hier en daar dan nog even flirt met het geluid van een zurna of in het begin van ‘The Indispensable Warlords’ een Balkanklassieker lijkt in te zetten, krijgt de luisteraar er gratis bij.

Meer over All Included


Verder bij Kwadratuur

Verder bij Spotify
Interessante links
Agenda
Concertagenda
  • Geen concerten gevonden.