'Dialogues des Carmélites' is de meest omvangrijke opera van de Franse componist Francis Poulenc (1899-1963). In dit werk, waaraan een waargebeurd verhaal ten grondslag ligt, staat het conflict tussen religie en revolutie centraal. Nadat de nonnen van een karmelietenklooster hebben besloten om niet toe te geven aan het decreet dat religieuze bijeenkomsten verbiedt, worden ze veroordeeld tot de guillotine. Hun gezamenlijke gang naar het schavot, onder het zingen van 'Salve Regina', is het hoogtepunt van deze opera, die tussen 8 maart en 20 april te beleven is in de Vlaamse Opera. De opname waaruit hier een fragment voorligt werd gemaakt tijdens een opvoeringenreeks van 'Dialogues' in de Milanese Scala, het theater waar het werk in 1957 zijn creatie kende.
Over de audio
Vanuit de bassen van het orkest krijgt deze track een ostinate, bijna hypnotiserende dreiging mee. Doorheen heel het 'Salve Regina', dat in dynamiek langzaam maar zeker opbouwt, weerklinkt de ganse tijd een gebroken mineurakkoord, dat in zijn hamerende ritmiek een donkere, beklemmende sfeer creëert. Dit alles wordt versterkt door de puntige, bijna agressieve manier waarop Poulenc met de koperblazers omgaat en door de grommende koorzang van het volk dat de executie van de nonnen aanschouwt. Boven heel deze dreigende, onheilspellende sfeer zweeft de lyriek van het 'Salve Regina' dat door de nonnen unisono gezongen wordt. De manier waarop dit 'Salve Regina' geharmoniseerd is, typeert Poulencs compositietaal ten volle. Aan de oppervlakte blinkt een tonale wereld, maar door middel van subtiele dissonanten krijgt het geheel een aparte, expressionistische kleur. De dramatische kracht van deze scène wordt vervolledigd door het herhaalde neervallen van de guillotine, die het nonnenkoor met telkens één stem uitdunt. Uiteindelijk – dat is niet meer hoorbaar op dit fragment – zal enkel Blanche overblijven. Na de laatste guillotineslag druipt het volk morrend af.
Meer over Francis Poulenc
Verder bij Kwadratuur
Interessante links
